خواص گیاه‌شناسی گیاه ختمی درختی:
درختچه ختمی درختچه ای است خزان کننده از خانواده مال واس که بومی اکثراً نقاط آسیا میباشد این درختچه در کشور ما در مناطقی از استان‌های مازندران گرگان گیلان همدان اصفهان فارس و تهران کاشته می‌شود.
این گیاه جنبه زینتی داشته و به‌طور گسترده به‌خاطر گل‌های زیبایش کاشته می‌شود البته جزء گیاهان دارویی نیز محسوب می‌شود و خواص بسیار زیادی دارد.
نام‌های دیگر گیاه ختمی:
ختمی درختی، ختمی گل‌سرخی، ختمی درختی ، ختمی چینی، نوعی خبازی، ختمی عظیم، باجا پشنگ ،غسل، انجیر آلتیا، و ختمی بری.
خصوصیات گیاه شناسی:
ختمی ارتفاعی بین ۲ تا ۴ متر دارد و گستردگی بین یک‌ونیم تا ۲ نیم متر رشد این گیاه کند میباشد و بین ۱۰ تا ۲۰ سال زمان لازم دارد تا کاملاً رشد کند پوشش پوستی قهوه‌ای روشنی دارد و بدون کرک میباشد و اغلب شامل شاخه‌های زیاد و پربرگ است برگ‌های درختچه‌ی ختمی تخم مرغی شکل و است و شامل3لبه میباشد، که لبه میانی بلندتر است، لبه های اره ای شکل دارد و بدون کرک میباشد گل‌ها به شکل قیف بزرگ میباشد و بدون دم‌برگ هستند این گل‌ها می‌توانند برنگهای سفید صورتی قرمز بنفش یا ارغوانی باشند.
گل‌های گیاه ختمی عمر بسیار کمی دارند و فقط ۱ روز باز هستند ولی گیاه به‌سرعت گل‌های جدید تولید می‌کند فصل گل‌دهی از مرداد تا شهریور میباشد گل‌های آن در قسمت‌های انتهایی ساقه و به‌صورت دسته‌های غالباً سه‌تایی ظاهر می‌گردد میوه به‌صورت کپسول تخم مرغی و شامل دانه‌های سیاه‌رنگ میباشد . با آن‌که ختمی گیاهی دارویی است مع‌هذا از به عنوان یک گیاه زینتی بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفته است.
قسمت مورد استفاده‌ی گیاه ریشه گل و برگ آنست.
شرایط نگه‌داری گل ختمی:
نور: به‌طورکلی این گیاه آفتاب دوست میباشد و باید در آفتاب قرار گیرد.
خاک : خاک مناسب برای رشد این گیاه ماسه‌ای شنی لوم غنی مرطوب و خوب زه‌کشی شده میباشد .
دما : دمایی بین ۱ تا ۱۶ درجه دمای مناسب است.
خواص دارویی گیاه ختمی:
این گیاه دارای خواص بسیار زیادی میباشد و دارای مقادیر زیادی موسیلاژ میباشد. و در طب قدیم بسیار ارزشمند بوده است.
طبع آن گرم و تر است ،
1)ریشه ختمی برای کسانی که یبوست دارند بسیار مناسب میباشد وبهتر است از شربت خطمی استفاده شود ۱۰۰ گرم ریشه ختمی را به مدت ۲۴ ساعت خیس نموده و سپس ۱۰ صبح و ۵ عصر ۳ قاشق غذاخوری میل شود.
2) برای درمان کورک و خارش آرد جو و گل ختمی را در عرق کاسنی جوشانده صاف کرده و محل خارش بمالید.
3) برای رفع کک و مک گل ختمی سفید را نرم کرده و با ماست ترش مخلوط کنید روزی چند بار روی صورت بگذارید بعد با دست آهسته روی پوست بکشید تا جرم آن را نیز بردارد.
4) برای سرفه ۵ گرم برگ ،گل یا ریشه ختمی را در ۲۰۰ سی‌سی آب جوش دم کرده صاف نموده میل شود.
5) برای رفع خشکی پوست آب دم کرده گل ختمی را با گلیسیرین و کمی گلاب مخلوط کرده و به دست‌ها و پوست و مو کلید برای رفع سردرد سر را با این گیاه شستشو دهید.
6) کسانی که سوزاک دارند ۲۰ گرم ختمی را در ۱ لیتر آب جوشانده و هر ۴ ساعت ۱ لیوان میل شود یا این‌که کمی برگ آن را بپزید بپزند و میل کنند و یا جوشانده آن با گل بنفشه عناب و خارخسک و تاجریزی از هرکدام به‌طور مساوی به مقدار ۴۰ گرم در ۱ لیتر آب جوش مخلوط کرده و هر 5 ساعت ۱ لیوان میل شود.
7) کسانی که ورم لثه دارم دم‌کرده خطمی را مزمزه کنند.
8) ۱ ماسک برای پوست‌های جوش دار: گل ختمی ۲۰ گرم گل بابونه ۲۰ گرم آب‌لیمو ۳۰ گرم آب ۱۵۰ سی‌سی به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید بگذارید سرد شود سپس به صورت بمالید و خوب ماساژ دهید.
9) برای درمان وجود خون در ادرار می‌توان از دم‌کرده ختمی استفاده کرد.
ختمی تسکین‌دهنده درد رماتیسم است.
10) در گذشته برای شستشوی زخم‌ها از دم‌کرده گل ختمی استفاده می‌شد مخصوصاً زرد زخم.
