اسفناج چیست + خواص درمانی و مواد تشکیل دهنده

اسفناج

• اسفناج سرشار از مواد معدنی با  خواص درمانی بسیار است.
• ترکیبات و مواد تشکیل دهنده این گیاه شامل انواع مواد معدنی و ویتامینه است.
• در کتب طب سنتی با نام‌های (اسفناخ)( اسفاناج) نشناخته می شود.
• در فارسی با نام اسفناج شناخته می شود.
• در زبان فرانسوی به نام Epinard شناخته و در  انگلیسی با نامSpinach  شناخته می شود.
• گیاهی از خانواده غاز پایان است.
• این گیاه دارای گونه‌های مختلفی است و نام علمی گونه خوراکی آن Spinach Oleracea  می‌باشد.

بیشتر بخوانیم: سفوف سعال چیست و چه کاربردی دارد؟

مشخصات گیاهی

گیاهی با برگ های پهن سبز رنگ بوده که در قرن پانزدهم میلادی به اروپا انتقال و مورد استفاده قرارگرفته است. جنس برگ های این گیاه به صورت گوشتی بوده و در مصارف مختلف خوراکی و داروئی مورد استفاده قرار می گیرد.

مناطق رویش وکشت

گیاهی مقاوم در مقابل سرما که اغلب در مناطق معتدل رشد و نمو پیدا می کند. این گیاه نیاز به خاک غنی جهت رشد و نمو دارد. اسفناج را اغلب در فصل پاییز به دلیل حساسیت بالا به دما کاشته می شود.

خاک و محل کاشت در اسفناج پاییزه باید به خوبی زه کشی شده تا از سرمازدگی گیاه جلوگیری شود. خاک و محل کاشت استاج تابستانه باید از رطوبت کافی برخوردار بوده و میزان جذب نوری کمتری داشته باشد. در فصل تابستان گیاه را باید در فواصل منظم و متوالی آبیاری نموده تا از آسیب به گیاه و خشکی آن جلوگیری شود.

اسفناج بهاره را در ایران از اواخر اسفند تا خرداد در مدت زمان 15 الی 30 روز در قطعات مختلف کاشته تا لطفات اسفناج حفظ شود.

بیشتر بخوانیم: توصیه های طب سنتی در فصل گرما

اسفناج دارای دو نوع کلی بهاره و پاییزه می باشد:

• نوع بهاره دارای بذر خاردار بوده که در اوایل بهار کاشته می شود. در انگلیسی با نام Spinach شناخته می شود. نوع هلندی این گیاه دارای بذرهای گرد کروی بوده و در فصل پاییز کاشته می شود.
• اسنفاج پاییزه در میانه تابستان الی اواسط پاییز کاشته می شود. این نوع اسفناج از اوایل آذر تا فرودین شروع به برگ دادن می کند.

ترکیبات شیمیایی گیاه

مهم ترین ترکیبات شیمیایی شامل :

• ویتامین pp یا نیاسین زیر مجموعه ویتامین های گروه B می باشد.
• نیکوتین آمید
• ید
• لیستین
• کلروفیل و کاروتن
• آنتی پلاکروز
• فولیک اسید
• اسید فسفریک
• مواد معدنی کلسیم و آهن و فسفر
• جلوگیری از پلاگر ( پلاگر بیماری است که در اثر فقر یا کمی اسید نیکوتینیک یا نیاسین در بدن انسان عارض می‌شود و به‌صورت ضعف تشنج و اختلال گوارش ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست و بدن ظاهر می‌گردد)
• آرسنیک در هر صد گرم برگ اسفناج 900 میلی گرم آرسنیک , 31/0 درصد اکسا لیک اسید و مقداری ساپونین وجود دارد.
• باران‌های ممتد مقدار ساپونین اسفناج را کاهش می‌دهد. در گیاه تازه مقدار اسید اکسالیک بیشتر است.
• در اسفناج تازه 934/0 درصد و در گیاه خشک 2/8 درصد اسید اکسالیک وجود دارد.
• اسفناج تازه در حدود 90 درصد آب دارد . زیاد بودن مقدار اسید اکسالیک در گیاه تازه روشن می‌شود.میزان آب و روطوبت بر مقدار اکسالیک موجود در گیاه تاثیر گذار است.
• در تخم جوانه‌زده‌ی اسفناج و در جوانه‌های آن مقداری آنزیم‌های جنتیوبیاز و سلوبیاز  ولیکناز یافت می‌شود.
• در این گیاه ماده‌ای بنام اسپیناسین وجود دارد که ترشحات مربوط به هاضمه را تحریک می‌کند.

• در هر یک صد گرم برگ اسفناج خام مواد زیر وجود دارد :

1.   آب 90 گرم پروتئین
2. 3 گرم چربی
3. 3/0 گرم هیدرات‌های کربن
4. 5/3 گرم خاکستر
5. 5/1 کلسیم
6. 93 میلی‌گرم فسفر
7. 51 میلی گرم آهن
8. 1/3 میلی گرم سدیم
9. 71 میلی گرم پتاسیم
10. 470میلی گرم ویتامینA ، 8100 واحد بین‌المللی
11. تیامین 1/0 درصد میلی‌گرم
12. رایبوفلاوین 2/0 درصد میلی‌گرم
13. نیاسین 6/0 میلی‌گرم
14. ویتامین‌های C برابر با 51 میلی‌گرم

 بیشتر بخوانیم: همه چیز درباره انار+خواص,مشخصات,ترکیبات

خواص و کاربردها اسفناج

• طبق نظر حکمای طب سنتی گیاه فوق از نظر طبیعت کمی سرد و تر و تا حدی می‌توان گفت که نه سرد است و نه گرم بلکه معتدل است.
• برگ آن خنک کننده و برای کاهش تب و ورم ریه و روده کوچک نافع است.
• تخم آن ملین و خنک کننده و برای ورم کبد و یرقان مفید است.
• اگر برگ این گیاه با جو پوست کنده و به‌اصطلاح جو سفید و روغن بادام شیرین پخته شود. برای سرفه‌های خشک و تب‌های گرم اشخاص گرم مزاج مفید است.
• برای سرد مزاجان توصیه این این است که اسفناج پخته با گوشت پرنده چاق و چرب و برنج و ادویه نظیر زنجبیل و هل و دارچین خورده شود.
• اسفناج رفع تشنگی می‌نماید .
• هضم سریع
• برای درد گلو و ورم ملاز یا ورم لهات (گوشت پاره‌ای که از وسط انتهای کام آویخته است و آن را اویلا نامیدند) نافع است.
• آب تخم آن برای درد قلب و درد احشاء مفید است.
• عصاره آن با شکر برای یرقان و سنگ مثانه و اشکال در ترشح ادرار و سوزش مجاری ادرار و درد کمر و سوزاندن اخلاط صفراوی مؤثر و نافع است.
• ضماد آن برای ورم‌های حاصل از گزش زنبور و سرباز کردن دمل مفید است.
• در چین و مناطق خاور دور از این گیاه به‌عنوان بادشکن و ملین( هیچی مورا) ا استفاده می‌شود.
•  مقدار مصرف عصاره اسفناج 10 گرم است.

موارد منع مصرف اسفناج

• اسفناج چون دارای اکسالات است برای بیماران مبتلا به ورم مفاصل و سنگ‌های صفراوی مناسب نیست.
• ماده اسپیناسین ترشحات مربوط به هاضمه را تحریک می‌کند.( کاریون)

انواع غذاهای قابل طبخ با اسفناج

• آش اسفناج که گشنیز تازه در آن ریخته شده باشد برای سردردهایی که حادث از اختلال گوارشی و سوء مزاج باشد مفید است.  مصرف آش اسفناج  با آب‌لیمو , آب سماق یا آب غوره ترش شود جهت درمان سردردهای ناشی از اختلالات صفراوی خیلی مفید است.
• اسفناج پخته در کره گاوی یا روغن بادام سرخ شده برای سردردهای حاصل از اختلالات صفراوی خوب است.
• برای اشخاص مبتلا به سرسام های صفراوی پس‌از سه روز پرهیز غذایی از شروع بیماری خوردن اسفناج پخته شده با آب با روغن بادام شیرین موثر است.
• همچنین برای بیماران مبتلا به سرسام صفراوی اسفناج پخته با کمی شکر , سرکه  یا آلو و یا تمر هندی که ترش شود بسیار مفید است .
• اگر آش اسفناج با ماش پوست گرفته , جو سفید پوست گرفته و روغن بادام شیرین , شیره تخم خشخاش پخته شود برای سرسام های سوداوی بسیار مفید است .
• جهت رفع بی خوابی , اسفناج را با کدو , برگ کاهو , مقداری برگ خشخاش , گوشت مرغ چاق یا گوشت بزغاله پخته و کمی شیره‌ی تخم خشخاش , شیره بادام شیرین یا کره گاو مخلوط کرده و میل نمایید.
• جهت  رفع بی‌خوابی حاصل از خشکی دماغ  ابتدا اسفناج را در آب پخته با روغن بادام شیرین یا کره گاو و گوشت بره پخته نمایید.
• مصرف اسفناج برای  رفع مالیخولیا مفید است.
• جهت رفع مالیخولیا ناشی از گرفتگی‌های کبد ابتدا اسفناج را به‌تنهایی و یا با کرفس پخته ومصرف نمایید.
• مصرف آب گیاه جهت رفع مالیخولیا مفید است.
• برای درمان ذات‌الجنب , بیماری‌های سینه , ریه و سرفه  گیاه اسفناج را با جو سفید و ماش بی پوست پخته مصرف کنید.

نگاهی به تحقیقات علمی جدید در مورد خواص درمانی اسفناج

• خاصیت ضدسرطان این گیاه بسیار بالا بوده و به سلطان گیاهان معروف است.
• درمان اعتیاد به سیگار و دخانیات
• پیشه گیری از سرطان های کولون ,  رکتوم , معده , پروستات ,  حنجره , حلق , مخاط رحم , سرطان گردن , سرطان مری و به‌ویژه سرطان ریه
• از جمله تحقیقاتی که توسط دکتر( ریچارد شکل)‌ که از نسل شناسان دانشگاه تگزاس است به‌عمل‌آمده نشان می‌دهد که خوراکی‌های دارای ماده کاروتن به‌طور مؤثری در نجات معتادان تاثیرگذار است.
• دانشمندان دیگر از محققان دانشگاه جان هاپکینز در تحقیقات خود نشان می‌دهد که اشخاصی که مقداری بتا کارتن خون آن‌ها زیاد است در مقابل ابتلاء به سرطان بسیار مقاوم‌تر از سایرین هستند .
• طبق یافته های آزمایشگاهی و تحقیقاتی در آمریکا , مقدار کاروتن موجود در اسفناج خام 36میلی گرم در هر100 میلی گرم است .
• اسفناج دارای مقدار زیادی کلروفیل است که آن‌هم از مواد دارای ظرفیت بالای ضد سرطان است. عده‌ای از دانشمندان دلیل ضد سرطان بودن کلروفیل را به‌سبب خاصیت آن در متوقف کردن و کند کردن  موتاسیون های سلولی می‌داند
• طبق مطالعات علمی توسط دانشمندان در ایتالیا , اسفناج قدرت چشمگیری در توقف عوامل سرطان‌زا بنام نیتروزامین دارد.
• بر اساس مطالعات آزمایشگاهی در میان گیاهانی نظیر هویج , گل کلم , کاهو , تمشک و اسفناج  , عصاره اسفناج خام از همه در امر مقابله با نیتروزامین قدرت بیشتری نشان داده است.
• دانشمندان ژاپنی در سال 1969 نتیجه تحقیقاتی را انتشار دادند که در آن اسفناج در کاهش کلسترول خون در جانوران اثر زیادی داشته است.
• برگ گیاه موجب تسریع تبدیل کلسترول به کوپروستانول در بدن می‌شود.

فروشگاه سبزنوش کوثر با انواع محصولات گیاهی شامل انواع دمنوش , عرقیجات, گیاهان داروئی به دنبال ارائه محصولات با کیفیت, ارگانیت درمانی است.